“Science Advances” dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, Amerikalı ve Norveçli araştırmacılar, Kovid-19’un hangi yaş gruplarında daha yaygın görülebileceği ve ölüm oranlarının nasıl seyredeceğine ilişkin gelecek senaryoları içeren “yaşa göre yapılandırılmış gerçekçi matematiksel modelleme” geliştirdi.
Aşı olmayanları…
Araştırmacılar, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından sağlanan veriler doğrultusunda, demografik yapıları birbirinden farklı 11 ülkede hastalık yükünü inceledi. Geliştirilen modelleme ile söz konusu ülkelerdeki hastalık yükü kısa, orta ve uzun vadede 3 döneme ayrılarak analiz edildi. Araştırmacılar, modelleme ile Kovid-19’un gelecek yıllarda virüse yakalanmamış ya da henüz aşı olmamış çocukları daha çok etkileyen bir çocuk hastalığı olabileceğini gösterdi. Norveç’teki Oslo Üniversitesi’nden Ottar Bjornstad, solunum hastalıklarına ilişkin tarihsel verilerin, salgından etkilenen yaş gruplarının zamanla nasıl değiştiğine ilişkin fikir verdiğini belirtti. Bjornstad, Kovid-19’un yetişkinler arasında daha ağır seyrettiğini, yaşla ölüm riskinin de arttığını ancak gelecek yıllarda diğer koronavirüsler ve grip virüsleri gibi Kovid-19’un da çoğunlukla aşılanmamış ya da hastalığa yakalanmamış çocuklar arasında yaygın şekilde görülebileceğini kaydetti. Konuya ilişkin 1889-1890 yıllarında görülen Rus gribinden etkilenen yaş gruplarının zamanla nasıl değiştiğini örnek gösteren Bjornstad şunları kaydetti:
“Örneğin devam eden genomik çalışmalar, Asya ya da Rus gribi olarak bilinen ve ilk başta 70 yaş üstü yetişkinleri olmak üzere 1 milyondan fazla kişiyi öldüren 1889-1890 pandemisinin, şu anda endemik, hafif, çoğunlukla 7-12 aylık bebeklerde görülen HCoV-OC43 virüsünün ortaya çıkmasından kaynaklanmış olabileceğini düşündürmektedir.”
Vaka sayısı 7 milyonu aştı
Afrika kıtasında Kovid-19 vaka sayısında artış sürüyor. Hayatını kaybedenlerin sayısının 180 bin 532’ye yükseldiği Afrika’da vaka sayısı 7 milyonu geçerek 7 milyon 186 bin 314’e ulaştı. Kıtada en fazla vaka Güney Afrika Cumhuriyeti, Fas, Tunus, Mısır, Etiyopya ve Libya’da tespit edildi. Virüse bağlı en fazla can kaybı da Güney Afrika Cumhuriyeti, Tunus ve Mısır’da kayıtlara geçti.
Maske karşıtlarına: Başlarım özgürlüğünüze
Delta varyantının da etkisini artırmasıyla ABD’nin bazı bölgelerinde aşılamalara rağmen maske zorunluluğu geri getirildi. ABD’li yayın kuruluşu CNN’den Bianna Golodryga ve Alexander Vindman’la yaptığı söyleşide Avusturya doğumlu ünlü oyuncu Arnold Schwarzenegger, zorunlu maske uygulamasının anayasal özgürlüklerin ihlali olduğunu savunanlara “Başlarım özgürlüğünüze” diyerek karşılık verdi. “Özgürlükle birlikte sorumluluklar ve yükümlülükler gelir” diyen oyuncu, bir kişinin “Benim X, Y ve Z’yi yapma hakkım var” diyerek akıl yürütmesinin doğru olmadığını çünkü durumun ciddileşerek diğer kişileri de etkilemeye başladığını söyledi. Schwarzenegger, “Maskeyi giymiyorum diyemezsiniz zira nefes alıp verdiğinizde başkasına hastalık bulaştırabilirsiniz. Daha sonra da bu kişi hastalanıp hayatını kaybedebilir” dedi. Terminatör serisiyle tanınan oyuncu, ocakta Kovid-19 aşısı yaptırmış, herkesi sosyal mesafe ve maske kullanımı kurallarına uymaya davet etmişti.
Şili’de de 3’üncü doz aşı uygulanması
Güney Amerika ülkesi Şili’de, Kovid-19 karşı halka 3’üncü doz aşı uygulanmasına başlandığı bildirildi. Şili Sağlık Bakanı Enrique Paris, amaçlarının halkın yüzde 82.44’ünün aşılanması olacağını belirterek, “Aşıda 3. doz uygulamasını yaşlılardan başlatıyoruz çünkü virüse en çok maruz kalanlar onlardır” dedi. Paris, ulusal aşılama kampanyası kapsamında şimdiye kadar nüfusun büyük bölümünün aşılandığını dile getirerek, 12 milyon 531 bin 634 kişinin aşılarını tamamladığını bildirdi. Yaklaşık 20 milyon nüfuslu Şili’de 36 bin 157 kişinin ölümüne neden olan Kovid-19, bugüne kadar 1 milyon 625 bin 456 kişide görüldü.
Rusya’da 24 saatte 808 can kaybı
Rusya’da Kovid-19 salgınının başlamasından bu yana son 24 saatte 808 ile “günlük en yüksek can kaybı” kayıtlara geçerken, toplam ölü sayısı 168 bini geçti. Rusya Koronavirüs Enfeksiyonu Kontrol ve Önleme Merkezi’nden yapılan açıklamaya göre, son 24 saatte vaka sayısı 21 bin 932 artarak 6 milyon 534 bin 791’e yükseldi. 537 binden fazla Kovid-19 hastasının tedavisinin sürdüğü Rusya’da iyileşen kişi sayısı 20 bin 195 artışla 5 milyon 828 bin 972’ye ulaştı. Başkent Moskova’da son 24 saatte vaka sayısı 2294 artarak 1 milyon 535 bin 359’a, ölenlerin sayısı 56 artışla 26 bin 423’e yükseldi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in talimatıyla 18 Ocak’ta Kovid-19’a karşı kitlesel aşılama sürecinin başladığı ülkede, şimdiye kadar yaklaşık 39 milyon kişi aşılandı. Nüfusun yoğun olduğu Moskova ve St. Petersburg gibi kentlerde Kovid-19’a karşı aşılanma zorunluluğu getirilmişti.
Öğretmenlere aşı ya da test zorunluluğu
ABD’nin Kaliforniya Eyaleti’nde, yeni eğitim dönemi başında tüm öğretmenlerin ve okul personelinin Kovid-19 aşısı yaptırması zorunlu hale getirilecek. Vali Gavin Newsom, Kaliforniya’nın ülkedeki tüm öğretmenlerin ve okul personelinin aşılanmasını, aksi takdirde haftalık Kovid-19 testine tabi tutulmasını zorunlu kılan ilk eyalet olacağını duyurdu. San Fransisco bölgesinde eğitim sezonunu açan bir ilköğretim okulunu ziyaret eden Newsom, “Bu kararın, okullarımızı açık tutmanın ve benim gibi ebeveynlerin küçük çocukları için duyduğu en büyük endişeyi gidermenin sürdürülebilir bir yolu olduğunu düşünüyoruz” dedi. ABD’nin diğer eyaletlerinde olduğu gibi son haftalarda Kaliforniya, 4 milyon 76 bini aşkın vakayla ABD’de ilk sırada. Uzmanlar, Delta varyantının çocukların çok daha fazla etkilendiği belirtiyor.
